Cumhurbaşkanı’nın verdiği ekonomik duruma ilişkin müjdeler aklınızı karıştırmasın

17
Reklam

Gözümün eski keskinliğini kaybettiği, sabah erkenden baktığım gazetenin internet sitesinde ilk haber yapılmış Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a ait müjdeli cümleyi yanlış algılamamdan da belli.  “Erdoğan: Faizde tek haneye doğru iniyoruz” cümlesini gözüm nasıl gördüyse belleğim öyle kayda geçirdi.

“Erdoğan: Enflasyonda tek haneye doğru iniyoruz” olarak…

Hiç duraklamaksızın “İnşallah” demiştim.

Biraz da afallayarak…

TÜİK tarafından her ay açıklanan enflasyon rakamı kimseleri tam tatmin etmiyor; bunun, mutfağa yansıyan fiyatlardaki artış diğer ürünlerden daha yüksek gerçekleştiği için olduğunu sanıyorum.

Marketler biraz da korkudan kâr oranlarını düşürmüş gibiler, ama olsun, yine de et, peynir, zeytin, yağ gibi ürünlerin fiyatları bir haftadan diğerine yükseliyor. İnsanlar çoktandır eskisinden daha az miktarlarda alış-veriş yaptıkları için, pahalılık gözlere daha fazla takılıyor.

Peynir bile artık 100’er gram 150’şer gram alınıyor çünkü. 

Enflasyonun yılın son ayından başlayarak aşağıya doğru hareket etmesi bekleniyor. ‘Baz etkisi’ sayesinde. Geçen yılın son ayı ile birlikte fiyatlar birden bire artışa geçmişti; yıllık ortalamayı olumsuz etkileyen o ilk ayların enflasyonu. Onların etkisi yerini daha mülayim artışlara bırakacak ve bu da enflasyonun düştüğü görüntüsü verecek.

Reklam

Beklenti bu.

Düşecek de ne kadar düşecek?

Yüzde 70’e? Yüzde 60’a?

Daha fazla düşüş bekleyenler yanılıyor. Düşüş yerine enflasyonun daha da artmasını bekleyenler de var, bakalım onların beklentisine ne olacak?

Olumsuzluk şu anda uygulanan ekonomi politikasının niteliğinden kaynaklanıyor.

İlgili bakan, Dr. Nureddin Nebati, kitaplarda uzun uzun anlatılan ekonomik kurallardan ‘epistemolojik kopuş’ ile ayrılındığını, ‘nöro-iktisat’ denilen psikolojik algılara dayalı yeni bir yola girilerek artık ‘heterodoks’ politikalar uygulanmakta olduğunu bizzat kendisi ilan etmedi mi?

Heterodoks politikalarda enflasyonla mücadele yok, buna karşılık büyümeyi önemseme var.

Türkiye’de hayat ülkenin büyümesi yoluyla pahalılaşıyor.

Reklam

Cumhurbaşkanı Erdoğan, dün, bir yerlerde yaptığı konuşmada, enflasyonu indireceklerini, tek haneye düşüreceklerini söylememiş. Onun söylediği, faizi tek haneye indirme hassasiyeti.

“Faiz lobileri çökmeye başladı” da demiş Cumhurbaşkanı Erdoğan.   

Haberi bu kez doğru okuyunca aldı mı beni bir merak…

Acaba ‘faiz lobileri’ ile kast edilenler kimler veya neler?

Bütün dünyada ‘faiz’ sözcüğü akla derhal bankaları getirir. Bankalar vatandaşların tasarruflarını belli bir miktar faiz karşılığı toplar, kasasında toplanmış paraları da biraz daha yüksek faizle kredi olarak iş dünyasından insanlara kullandırır.

Mevduata verdikleri faizle kredilerden aldıkları biraz daha yüksek faiz arasındaki fark, bankaların vergi öncesi kârlarıdır.

Vergilerini ödedikten sonra kâr ederler bankalar…

Herhalde ‘faiz lobisi’ ile kast edilenlerin başında bankaların gelmesi gerekir.

İyi de, ülkemiz bankaları, tarihlerinin en yüksek kârlarını günümüzde gerçekleştirmiyorlar mı?

Gerçekleştiriyorlar.

Vatandaştan topladıkları mevduata yüzde 10-12 civarında faiz ödüyor, buna karşılık iş dünyasına yüzde 40-50 faiz ile kredi açıyorlar.

Aradaki fark kasalarına kâr olarak yansıyor.

Daha da önemlisi şu: Her ay faiz oranını düşüren Merkez Bankası, hükümetin Türk lirasına ilgiyi artırmak için bulup uygulamaya koyduğu ‘kur korumalı mevduat’ (KKM) formulü yüzünden, KKM mudilerine ekstradan kurdaki artış kadar farkın bir bölümünü ödüyor.

Esas farkı ise Hazine üstlendi zaten…

Hazine ile Merkez Bankası’nın üstlendiği farkın getirdiği yükümlülük her ay artıyor.

Dünyanın ekonomik haberlerini dikkatle izlediği Bloomberg ajansının konuya ilişkin bu yılın ağustos ayına ait haberini okuyalım:

“Merkezi yönetim bütçesi Temmuz ayı sonuçlarına göre Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMM) tarafından dövizden dönen hesaplara ödenen tutar hariç kur korumalı mevduatta kur farkı olarak bütçeden tasarruf sahiplerine ödenen tutar 23,4 milyar TL oldu. Böylelikle 5 ayda toplam maliyet 60,6 milyar TL olarak kaydedildi.”

Merkez Bankası’nın KKM için ödediği meblağ ise çoktandır açıklanmıyor.

Paralarını KKM hesaplarına yatıranlar hem bankadan bir miktar -tek haneli rakama düşürülme müjdesi verilen faiz oranı kadar- getiri alıyorlar, hem de doların TL karşısında her gün biraz daha artan değeri kadar fark da onlara ödeniyor.

Toplam mevduat getirisi herhalde enflasyon oranına yaklaşıyordur.

‘Faiz’ denilmiyor o farka, ‘getiri’ denilip geçiliyor.

Zaten ‘faiz’ tek haneli rakama indiriliyor Merkez Bankası tarafından, buna karşılık bankada yatan paralar bayağı yüksek ‘getiri’ sağlıyorlar.

Merakımı mazur görün, bankalar ile KKM yoluyla paraları dolar karşısında korunmaya kavuşturulmuş insanlar ‘faiz lobisi’ değillerse, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Faiz lobileri çökmeye başladı” müjdesiyle kast ettikleri kimler veya neler olabilir?

İngiltere’de de zenginleri kollamayı hedefleyen yanlış bir ekonomi politikası uygulamaya kalkışan siyasi ekip birkaç gün içerisinde çökertildi.  Önce başbakan bizzat atadığı hazine bakanını kovdu, sonra da baskılara dayanamayıp kendisi de istifa etti.

Onlar zengini daha zengin etme konusu için ‘faiz lobisi’ deyimini kullanmıyorlar.

Neyse.

Enflasyon zaten ‘baz etkisi’ ile bir miktar düşecek; TÜİK o günü beklediğini belli ediyor. Faiz de Merkez Bankası tarafından düşürülüyor. Meraklanmasınlar, KKM sahiplerini endişelendirecek bir durum yok; çünkü dolar bütün yabancı paralar karşısında değerleniyor; TL bundan mahrum kalacak değil ya. Doların TL karşısındaki değeri yükseldikçe KKM hesabı sahiplerinin ‘getirileri’ de artmaya devam edecek. 

Seçime kadar böyle ‘müjdeleri’ daha çok duyacağımız muhakkak.

ΩΩΩΩ 

Reklam

17 YORUMLAR

  1. “H. Gayret
    23 Ekim 2022 At 00:08
    Ender bey “Tek istisna CHP’dir.” demişsin de;
    Tkp nin ve vatan partisinin ilk kuruluş tarihlerini bilseydin pek de böyle konuşmazdın kanımca…

    Yorumu Cevapla”

  2. TL’si olana da dolar değerinde faiz ödeyen, üstüne üstelik, bu faizi bankadan değil doğrudan milletin cebinden alarak veren iktidar (hazine ödüyor ve açıklamıyorlar) elbette faiz lobisinin başıdır. Bunu saklamak için ise faiz lobisi, dış güçlüler, haçlılar falan gibi güç odakları bu işi yapıyormuş gibi millete hedef şaşırtıyorlar. Ey milllet, şaşırmayın, kafanızı kaldırın göreceksiniz. Kıral çıplak!

    • Hayret yaa, kıral çıplak kıral çıplak! ne kadarda kötümsersin. Sana göre zor durumlarda her yaptıkları samimi bir çaba değil olumsuz yönde kasıtlı bir şey. Yaptıkları herşeyi milleti kandırmak soymak için yapıyorlar. Burada muhalefet yapacağım diye bu kadarda kafayı yemek olmaz. Olsa olsa pensilivania kökenli bir muhalefet. Onlar mevcut şartlarda ne yapmağa çalışsa matruşka oyuncak bebek gibi altından giriyon üstünden çıkmağa çalışıyon. Muhalefet olarak kötülükten başka birşey düşündüğün yok. Pensilvanya koalisyonlu tam bir CHP takımı. Hadi onları bırak ne olduklarını herkez öğrendi. Ya bir tanede olumlu yaklaşım göster CHP olsaydı böyle yapardı de. O da yok! Hidayetler dilerim.

  3. Dünyada bizim Türk halkı kadar kendi ülkesine düşman halk yoktur.

    Erdoğan gibi bir başkan ABD nin başında olsaydı şu an ABD Türkiy gibi dünyanı en fakır ülkesi olmuştu.
    C başkani olur olmaz bir gün sarayda oturmadi. Altında uçan Saray o ülke senin bu benim felik fellik geziyor.2017 de CHPli millet vekili hariç Bir allahın kulu bu kadar israf eden c başkanı olurmu diye hesap sormiyor. 2014 Ağustosta c başkani oldu 2017 Ocağa kadar 90 tane ülkeye gezmeye gitti. Sadece bu sene Azarbeycana 3 kez resmi ziyarete gitti bu paralar milletin boğazından kesiliyor. Sarayda her odanin 2 tane hızmetcısı var binlerce insan bir kişi için içerde özel hizmetinde yüzlerce insanda gezerken özel hızmetinde.
    Türk halkına mustahak oluyor.
    Gözlerinin içine baka baka lokmalarını isirmadan ellerinden alan bir başkanlari var birde 1 miliyonu geçmiş özel trolleri var. Buyurun size enflasyon canavari yakında ülkeyi yutacak. Yutsun çünkü Türk halkı bunu fazlası ile hak ediyor. Trlyonlarca dolarlar Üçan, yüzen, ve yerdeki saraylara harcaniyor 84 miliyonda aval aval bakiyor. Hatta birbirini yemekten onlari gözü dahi görmüyor.

  4. 330.000 ADEDİ ZENGİNE VERİLDİ BİLE
    Fakirlere verileceği vaad edilen sosyal konutların en düşüğünün maliyeti 608 binTL.
    KKM hesabına;
    –Doğrudan TL yatırırsan bankaların vereceği TL faizi ile kur arasındaki fark bütçeden,
    –Döviz cinsinden para yatırırsan fark Merkez Bankasından karşılanıyor.
    Merkez Bankasının ödediği miktar açıklanmıyor.
    Uzmanlara göre en doğru miktarı 2023 yılı Nisan ayında açıklanacak Merkez Bankası blançosundan öğrenebileceğiz.
    Şu anda KKM ye bütçe ve MB’den ödenen garantili soygun miktarı 200 milyar TL nin üzerinde.
    Yani sosyal konut maliyeti olan 608 bin TL’yi bu rakama böldüğümüzde 330 bin adet ediyor.
    Yani zengin şu anda bu konutları
    çocuğuna- torununa 10.mu? Yoksa 100. ev mi verdi?
    Yoksa bu evlerde dostu ile sefa mı sürüyor?
    Efendileri ne diyordu?
    “–En zengilerden hiçbir zarar gelmez. Onlar gelirlerinin ve malvarlıklarının korunması derdindedirler. Bastırırsın parayı iş biter.
    –En fakirler de hayatta ve ayakta kalma derdindedirler.Onlardan da hiçbir zarar gelmez.Onlara para vermen bile gerekmez.
    Paranın ucunu göster yeter.
    –Orta gelir grubu yok mu? Acayip tehlikelidir.
    Parayla fazla işleri yoktur. Normalde satın alamazsın.
    Belirli bir ufukları ve idealleri vardır. Üst ve alt gelir grubunu etkilyebilirler. Yani bunları derin uykulardan uyandırabilirler.
    Bunlar için en iyi yatırım kesinlikle KKM ve sosyal konut değil, “cezaevi”dir.
    Bunları çakma projelerle “terörist” ilan etmekten başka çıkar yol yoktur.
    Bunlar Cumhuriyet rejiminde gelişir. Bunu önlemenin yolu KHK rejimidir.
    Üzerine bir de sansür yasası, bu Dünyada işin tamam.
    Öbür tarafa inanıyorsan kendin halledersin.
    Benden bu kadar.”

    • Sayın yk ne ufku ne ideali, bir toplum Orta gelir tuzağına düşmüşse artık geçmiş olsun:)

      • Tuzağa düşen çare arar, tuzğa düşmeyen neyin çaresini arasın? Çare arayan tehlikelidir!

        Kendi kendini tekzip ediyorsun H.gayret bey. Sen akademik çalışmamalara biraz daha mı katkı yapsan ne! Bu siyasi tartışmalar senin kafanı karıştırıyor çünkü:))

  5. iki emerge market bir politika faizi patlatıp tatlı su ekonomistliği yapıp pembe tablolar çizmek kolay sokakta fukaralık endeksi, belediyelerde sosyal yardım kuyrukları, harçlıksız aç dolaşan üniversite gençliğine çorba dağıtma arabaları gibi hayatın gerçekleri ortada bütün bunlara rağmen tedbirlerimiz doğru diyerek durumu nöro-iktisat teoremleri ile açıklamak biraz naif lakırdılar. Eşeğini dövemeyen, palanını dövermiş kimse sorunun esasının yanlış ekonomik zihniyet olduğunu söyleyemediği için merkezden verilen paraya kar koyup satan bankacılık esnafı ile tedarik zincirinden gelen ürünü satan marketleri hedefe alıyor. Bunlar ortamdan kazanç elde eden fırsatçılar ve sorunların kaynağı deniyor buna açıkçası buna kim inanır? Elbette eskilerin tabiri ile külahıma anlat! belki külahım ikna olur. Teemmel

  6. kkm yanlış anlayış var.Yoksuldan zengine transfer doğru ama eksik dolar enflasyon dan artışı fazla olmazsa mevduat hesabı da kaybediyor.Her halükarda kazanan banka,kendileri çok düşük ödeme yapıyor üstünü hazine,merkez bankası ödüyor.banka parayı satarken bire iki,bire üç kazanıyor.Politika faizinin düşürmekte şu durumda bankalara transfer yapmak.çok basit açıklanan kardan anlaşılmıyor mu?

    • fakirden aldım zengine verdim…
      zenginden alıp yoksula dağıttım…
      de get lengg!… derler adama.
      – ortadireği söktün attın sonra kedi miyav dedi.
      – zenginin ortadireğin vergisini iş bulamadığın (belkide bulmadığın) yoksula transfer ettin.
      (bu transferi çok seviyo birileri ya her neyse)
      – KKM veya bankalara transfer😊 etmeselerdi mangırları, dolarları boncukları,
      birileri alıp götüüverivereceklerdi alıp biryerlere!
      *ne kimin ne aldığını,
      *nede kimin nereye ne kadar götüüveririverdiğini bilebilemeyeverecektik maalesef!😠😠😠
      *zaten kim ne istese vermiyomu idik ki?
      giden gitmiş olan olmuş,biz önümüze bakalım.
      -faizler bankada,hesapların sahibi bu ülkede (alan belli kazanan belli ).
      -banka mı dedin, o ne yapacağını senden iyi bilirde..
      yönetenlerde, milletin paracıklarını birilerinin alıp gitmelerini de engellemeyi akıl ediyorlardır umarım, gelecekte..
      kar zarar hesabını gelir gider hesabını da devlet iyi bilir herkesten!
      (cenaze namazı kılıp, rahmetliyi iyi bilirdik demeyi anlamayın lütfen).

  7. faiz:ya 9’dur, ya 19!!! yok ortası bunun🌟
    enflasyon:in dersen iner, çık dersen çıkar😊
    kur:yersen yükselir, m.ç.rsan düşer l.ğıma💩
    tüikin müikin enflasyonu diye birşey yok, “hükümetin açıklayacağı Enflasyon vardır!” 😯
    -enflasyon açıklandı!.. eee…
    aylıklara asgari ücrete zam!!! tööbee töbee..
    kur yükseldi!… eee..
    bulgura pirince mazota benzine…
    EEEEEE….. yeter be!..
    kurtulun şu oyunu sonlandırın çıkın artık bu fasit dairenin içinden!
    (çare çözüm:aynı faiz çeşidi gibi Enflasyon Kur ve asgari ücret – aylık açıklaması için de 5 (beş) 😊 ayrı oran, bakılacak cetvel hazırlayın🤗)
    örneğin, en asgari ücret 4000
    sözleşme (taşeron işler) için ücret:10000
    aylıklılar beyaz yakalılar için: ortalama:10bin
    (uzman 15)
    heryerde müdür ve yrd:20-15bin (arası ortası yok, diğerleri hepsi eşit seviyede çalışan emekçi)
    güvenlik güçlerinin görevlileri:10bin+risk tazminat mesai vb ödemeler…
    bunlar 5 kalemde ayarlanır kolay!
    gelelim vergilere:😂😂😂
    *Hükümet tüm bu göstergelere bakarak!
    ortaya karışık bir rakam çıkarır!
    isterse çalışandan vergi almaaazzz,
    isterse elmastan😊
    isterse sanayicinin hammaddesini kapısına teslim yapar, isterse elektrik parasını düşürür yarıya😯
    tarımı belediyelere organize ettirir, ülkenin tüm gıda ihtiyacını halleder bir çırpıda!
    sen yeterki iste🤗

    • gerçekler öyle değil!😂😂😂
      ama ufkunuzu genişletin millet!!! uyanın!!!😴
      sonra burnunuzdan solumayın😤
      herşeyin çaresi vardır unutmayın!
      “ölümden başka”
      Allah herkese afiyet versin, açlıkla kötülükle sınamasın. kalın sağlıcakla.🤗.

  8. Sayın Koru,
    Sizin cephenizden öyle görünüyor. Arka planda ise durum farklı. ilk dönem ödenen yüksek faiz ile gelen paralar yatırımlara gidince ve arkası kesilince ki bu durum 2015 de ABD nin dümeninden çıkınca oldu ve finansal darlık yaşanmaya başlandı. Tefecinin eline düşen zavallı durumundayız. Daha fazla borç alabilmek için özenle büyütüp gelistirdigimiz değerlerimizi yok pahasına elimizden almak istiyorlar. Tek çıkış kendi döviz ihtiyacımızı kendi ihracatımız ile karşılamak. Bunun için de devaulasyon lazımdı. 2018 de ihracata dayalı büyüme modeline göre bu gerekliydi ve yapıldı . Fakat bunu anlayamayanlar yukarı giden kuru geri aşağı çekti yüksek faiz vererek ve tekrar sıcak para geldi. Geçen sene tekrar devaulasyon yapıldı bu sefer yüksek faiz verilmedi Dövize olan talebi kesmek için KKM opsiyonu getirildi. Bu da enflasyonu tetikledi. Ardından Rusya Ukrayna savaşı üzerine tuz biber ekti. Emergency market denen Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler de çift paralı sistem vardır. Bundan dolayı da döviz kuru değişimi doğrudan enflasyona etki eder. Çin gibi bir rakip ile savaşıyoruz uluslararası piyasalarda. Siyasi ve Askeri gücümüz ekonomik gücümüze itici etki yaparken o da dönüp tekrar Askeri ve Siyasi gücümüze etki eder. Son dönemeçteyiz Enseyi karatmaya gerek yok. Faizler de % 40 -50 değil . 18.70 telaffuz edildi. Evinizin değeri dolar bazında ikiye katladı. Milli Gelir gerilerken bu nasıl olabiliyor ? Siz bunu bir ekonomi profesörüne sorun , cevap sizi tatmin ederse köşenizde de yazın.

    • Ekonominin kuralıdır Bir mala talep artarsa onun fiyatı artar. Bak bunu ben biliyorum işin ehli mehmet şimşek ve naci ağbalda biliyor. bu işin ehli kişiler nerde?

      Ev fiyatları döviz olarakta artıyor diyorsun neden talep çok Sen Reisine de ki 9 milyar Dünya nüfusuna Türkiye yetermi?

      Yabancılara Evi sat birde vatandaşlık ver. Türkiyenin her yeri bina oldu Tarım nerde yapılacak?

      Genelde Afrika , pakistan, suriye ,iran zenginleri evi alıyor vatandaşlıkla avrupaya oturmak istiyor.

    • Evin değeri dolar bazında katlamadı. TL bazında katladı ama dolar bazında yerinde sayıyor. Dolar bazında katlasa satıp kiraya oturacağım.

Yoruma kapalı.